Моладзевы актыў і вакальны ансамбль «Каданс» Самарскай абласной грамадскай арганізацыі беларусаў і выхадцаў з Беларусі «Руска-Беларускае Братэрства 2000» прынялі ўдзел у свяце «Яблычны Спас», якое прайшло ў Самары 19 жніўня.

Свой удзел у гэтым мерапрыемстве беларусы Самарскай вобласці прысвяцілі памяці беларускага паэта Алеся Жаўрука (Аляксандра Сінічкіна), удзельніка Вялікай Айчыннай вайны, які загінуў 23 жніўня 1942 года падчас абароны Сталінграду.

«Миг иль век – уже не знал никто там, / Сколько молча пролежали мы, / Доверяясь дышащим сугробам / Посреди морозящей зимы...».

Алесь Жаўрук (А. Сінічкін), фота 1941–1942 гг., сямейны архіў Л. Сінічкінай

– Сёлета наша гістарычная радзіма Беларусь адзначае 75-годдзе вызвалення ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў. Адзначаюць гэты слаўны юбілей і беларусы Самарскай вобласці. Яшчэ на пачатку года моладзевы актыў нашай арганізацыі выступіў з ініцыятывай усе свае мерапрыемствы праводзіць пад дэвізам «І славу мужнасці пяем...» і прысвячаць іх воінам-беларусам. Алесь Жаўрук пражыў кароткае жыццё (нарадзіўся 19 жніўня 1910 года ў горадзе Сянно, цяпер Віцебскай вобласці), але зрабіў невымерна шмат – аддаў сваё жыццё, змагаючыся з ворагам... І мы, цяперашняе пакаленне, абавязаны заўсёды памятаць пра гэта, – перакананая Ірына Глуская, кіраўнік «Руска-Беларускага Братэрства 2000».

Яблычны Спас асабліва шануецца беларусамі. З гэтым святам заўсёды была звязана вялікая колькасць народных прыкметаў. У гэты дзень у царкву неслі яблыкі, а таксама іншыя плады – асвячаць. Толькі пасля гэтага іх можна было есці, а да Спаса садавіна новага ўраджаю, асабліва яблыкі, есці забаранялася. Лічылася, што ў Яблычны Спас Бог або Божая Маці раздае памерлым дзеткам па яблычку. Асвячоныя яблыкі часта адносілі на могілкі, каб пакласці памерлым сваякам. Таксама іх раздавалі жабракам і хворым. Існуе павер’е, што на Праабражэнне яблыкі робяцца чароўнымі. Адкусіўшы кавалачак, можна загадваць жаданне, якое абавязкова збудзецца. З нагоды Яблычнага Спасу беларусы мелі прыкмету: калі буслы пачыналі рыхтавацца да вылету за тыдзень да Спаса, то зіма будзе ранняя і марозная, а вясна цёплая. Калі ж буслы пачыналі рыхтавацца да адлёту пасля Спаса, то восень будзе цёплая, зіма – позняя, а вясна – халодная. Падчас свята таксама трэба рыхтаваць мноства страў з яблыкамі, запякаць з мёдам, рабіць пірагі. Акрамя яблыкаў 19 жніўня асвячалі і каласы з новага ўраджаю. З гэтага дня для сялян пачыналася гарачая пара – традыцыйныя восеньскія работы.

У выкананні салістак вакальнага ансамбля «Каданс» прагучалі беларускія і рускія песні

Агульнагарадское свята «Яблычны Спас» стала ўжо добрай традыцыяй у Самары. Яно дазваляе нашым суайчыннікам дакрануцца да сваіх вытокаў і падзяліцца з навакольнымі самабытнымі традыцыямі беларускага народа. Галоўныя святочныя мерапрыемствы адбыліся сёлета на тэрыторыі Сабору роўнаапостальных Кірыла і Мяфодзія. Тут прайшоў вялікі святочны канцэрт, у якім прынялі ўдзел творчыя калектывы нацыянальных грамадскіх аб'яднанняў Самарскай вобласці – украінскі хор «Промiнь» украінскага нацыянальна-культурнага цэнтру «Промiнь», чувашскі ансамбль «Самара ен» самарскай чувашскай нацыянальна-культурнай аўтаноміі «Самар Ен» і дзіцячы тэатр танца «Эклипс».

Беларусаў Самарскай вобласці прадстаўляў заслужаны вакальны ансамбль «Каданс» (мастацкі кіраўнік Іна Сухачэўская). У яго складзе на святочнай сцэне выступілі Арына Камісарава, Анастасія Гуркіна, Марына Кашаева, Лізавета Махціенка, Крысціна Сухачэўская і Юльяна Буташава.

Самы «галоўны беларус» Арцёмка Курмакоў на агульнагарадзкім свяце «Яблычны Спас»

Склад ансамбля рэгулярна папаўняецца новымі, але ўжо досыць яркімі салісткамі, вось і малодшая дачка Іны Сухачэўскай Крысціна ўжо ўлілася ў асноўны склад творчага калектыву. І пакуль мастацкі кіраўнік са зламанай нагой знаходзіцца на бальнічным ложку, рэпетыцыі калектыву праводзіць дасведчаная салістка, з музычнай адукацыяй – Марына Кірылава.

Ад праўлення арганізацыі ў якасці ганаровых гасцей у свяце прынялі ўдзел Юлія Цяплянская, памочнік прэзідэнта арганізацыі, кіраўнік моладзевага аддзялення, і Георгій Курмакоў, намеснік кіраўніка моладзевага аддзялення. Але найбольшае задавальненне ад падзеі атрымаў самы маленькі прадстаўнік беларусаў народжаных на самарскай зямлі – Арцёмка Курмакоў. Ён частаваў прысутных дзетак яблыкамі, апладзіраваў ад душы, пазіраваў на камеру і ўсіх віншаваў са святам.

У выкананні салістак «Каданса» прагучалі беларускія і рускія песні. Гледачы бурнымі апладысментамі адзначылі выкананне «Лявоніхі» і харэаграфічную кампазіцыю, адмыслова пастаўленую да яе. А затым, пачуўшы знаёмыя і любімыя песні «Кадриль» і «Золотая ярмарка», усе дружна падпявалі ансамблю... Фінальным акордам выступу была песня «Гармонiк грае» – своеасаблівае пажаданне для прысутных на свяце: «...Вось і сёння Беларусь спявае, / Пад гармонік водзіць карагод. / Ад душы гармонь іграе, / Эх, гуляй, народ...».

Салісткі вакальнага ансамбля «Каданс» з асвечанымі настаяцелем храма яблыкамі і пірагамі з яблычным начыннем

Па заканчэнні канцэртнай праграмы гасцей і ўдзельнікаў святочнага мерапрыемства частавалі асвечанымі яблыкамі з самарскіх садоў і пірагамі з яблыкамі новага ўраджаю.

Анастасія Гуркіна падзялілася, што ў гэтым годзе на самарскай зямлі сапраўды вельмі добры ўраджай яблыкаў, але мы не на імгненне не забываемся, каму мы абавязаныя нашаму мірнаму жыццю, і хто заваяваў нам гэтую перамогу:

– Раніцай, калі ішла служба ў храме, мы з дзяўчатамі запалілі свечкі ў памяць за ўсіх тых воінаў, хто семдзесят пяць гадоў таму аддаў свае жыцці за нас. І тое, што мы сёння адзначаем святы і радуемся добраму ўраджаю, гэта іх прамая заслуга, яны загінулі ў барацьбе з ворагам за незалежнасць нашай Радзімы. Мы будзем памятаць, і гэтую памяць перадаваць наступным пакаленням...

Будзем памятаць! Будзем ганарыцца! Будзем годныя Памяці загінуўшых!

Мікалай Бойка, "Руска-Беларускае Братэрства 2000"