У Вільні ўрачыстасці з нагоды святкавання Дня Волі распачаліся а 11-ай гадзіне паводле мінскага часу.

На каталіцкіх могілках “Росы” былі ўскладзены кветкі да магілаў бацькаў беларускага Адраджэння Івана, Антона і Лявона Лучкевічаў.А 13-ай гадзіне ў бажніцы Святой Тройцы адбылася імша ў інтэнцыі Беларусі і загінулых, якія змагаліся за яе вольнасць. Імшу правёў святар Ян Даўгшыс. 17-ая гадзіна беларускага часу: у Вялікае залі Акадэміі музыкі і тэатру – святочны канцэрт. Беларусы Літвы і замежжа выконваюць беларускія песні, узгадваюць значэнне падзеі 25-га сакавіка 1918г., як пачатку станаўленьня дзяржаўнасці і вызначэння сябе ў свеце сярод іншых нацыянальнасцяў.Паводле "Польскага радыё для замежжа"

Фота з газеты "Свабода"

***

Адзначыць 25-га сакавіка разам з віленскімі беларусамі ў літоўскую сталіцу прыехаў хор беларускіх музычных дзеячоў пад кіраўніцтвам Кірылы Насаева. Святам еднасці і адзінства стаў Дзень Волі  для віленскіх беларусаў.

У беларускай суполкі з літоўскай сталіцы ёсць традыцыя штогод Дзень Волі распачынаць з наведвання цвінтара. Яны ходзяць на могілкі Росы ўшаноўваць памяць заснавальнікаў  БНР  братоў Луцкевічаў. Так сталася і сёлета. Гэтым разам беларусы прынеслі вянок і да магілы патрыярха літоўскага нацыянальнага адраджэння доктара Ёнаса Басанавічуса.

Паводле словаў пісьменніка Сяргея Дубаўца, беларускія і літоўскія адраджэнцы напачатку мінулага стагоддзя адчувалі сябе адным народам і, нягледзячы на рознасць моваў, разумелі адзін аднаго без перакладчыкаў. Блізкасць літоўскага і беларускага народаў падкрэсліў і кіраўнік Саюзу літоўскіх народнікаў Гінтарас Сангайла:

"Я адчуваю сябе нt толькі літоўцам, але і з крыві і душы вашым братам, і думаю, што літоўцы і беларусы заўсёды такімі былі. Думаю, што гэта толькі справа часу, можа, і не такога доўгага, што пачуццё свабоды ў беларускага народу памацнее, а культурнае і палітычнае супрацоўніцтва паміж нашымі краінамі дасягне больш высокага ўзроўню".

У Арганізацыйны камітэт святкавання Дня Волі ў Вільні ўвайшлі прадстаўнікі розных беларускіх арганізацыяў. Яны планавалі зрабіць гэты дзень Святам беларускага адзінства.

Гісторык Алесь Смалянчук назваў абвяшчэнне Беларускай Народнай Рэспублікі ўрокам вартасці беларускага адзінства, еднасці і паразумення.

"Для беларусаў важна змаганне за сваю незалежнасць. І вось гэта трэба памятаць, а таксама памятаць пра тое, што БНР – гэта ўрок беларускага адзінства. Беларускі шанец выжыць у гэтым свеце – гэта як раз шукаць паразуменне паміж іншымі, паміж сабой, дасягаць еднасці, дасягаць адзінства, забыцца пра ўласныя амбіцыі. Толькі ў адзінстве можа быць сіла і надзея на перамогу".

Сябра Арганізацыйнага камітэту Андрусь Асадчы быў вядучым на святочнай імпрэзе. На ягоную думку, гэтае свята ўгодкаў абвяшчэння БНР ідэальна аб’яднальным не было: "Усе тыя Дні Волі, якія я бачыў, далёкія да ідэалу. Дзень Волі – гэта святкаванне. Святкаванне душы, цела. Гэта тое, што павінна даваць чалавеку радасць, каб чалавек чакаў гэтага свята. Аргкамітэт шмат чаго мог зрабіць, але не зрабіў. Амаль два месяцы паседжанняў і ў выніку рэальна нічога. Усё, што сёння было, было зроблена літаральна за паўгадзіны. Трэба рабіць, а не гаварыць".

Той Дзень Волі, які мы адзначаем тут, людзей, можна сказаць, не раз'яднаў, нягледзячы на тое, што пасля апошняга свята былі вялікія спрэчкі ў віленскай суполцы беларусаў.

Напярэдадні 25-га сакавіка ўрачыстасці ў Вільні планаваліся не толькі Аргкамітэтам: кіраўнік Таварыства беларускай культуры ў інтэрв'ю праграме Літоўскай тэлевізіі “Віленскі сшытак” абвесціў пра намер святкаваць Дзень Волі асобна. Такое рашэнне старшыня Арганізацыйнага камітэту Валянцін Стэх не ўхваліў:

- На маю думку, гэтае свята і павінна быць адным з аб’ядноўваючых фактараў. Трэба забыцца на ўсе амбіцыі, трэба стаць вышэй за іх, і не трэба паасобку арганізоўваць нейкае мерапрыемства, прысвечанае адной і той жа падзеі.

Сапраўднай аздобай Дня Волі ў Вільні стаў прэм’ерны канцэрт хору беларускіх музычных дзеячоў пад кіраўніцтвам Кірылы Насаева. Паслухаць іх віленскія беларусы сабраліся ў Камернай зале Літоўскай акадэміі музыкі і тэатру. Заключную частку канцэрту – гімн “Магутны Божа” – сустрэлі стоячы ўсе слухачы без выключэння.

Паводле "Радыё Рацыя"