Грамадская арганізацыя беларусаў Курганскай вобласці “Бацькаўшчына” ўжо даўно наладзіла дзелавыя і сяброўскія сувязі з жыхарамі вёскі Новае Іллінскае Петухоўскага раёна. І гэта не выпадкова: заснавальнікі вёскі, продкі сённяшніх жыхароў, былі выхадцамі з Віцебскай губерні, якія пераехалі ў Заўралле ў 1853 годзе. З таго часу ў вёсцы засталіся нашчадкі тых першых беларусаў, і ў цяперашніх новаіллінцаў з’явілася імкненне адрадзіць традыцыі, вярнуцца да каранёў. А дапамагае ім у гэтай добрай справе курганская “Бацькаўшчына”.

29 жніўня, у дзень, калі праваслаўныя адзначалі трэці, Хлебны Спас, курганскія беларусы чарговы раз прыехалі ў Новае Іллінскае. Кіраўнік арганізацыі Людміла Урванцава ў сельскім клубе выканала ганаровае даручэнне абласнога кіраўніцтва, урачыста ўручыўшы Падзячныя лісты губернатара Курганскай вобласці бібліятэкару Надзеі Фёдараўне Лапухінай, якая займаецца ўсёй краязнаўчай дзейнасцю, вядзе альбомы, захоўвае ўсе матэрыялы, і загадчыцы сельскага клуба Любові Пятроўне Фраловай - за актыўны ўдзел у адраджэнні народнай культуры. Затым адбыўся канцэрт фальклорнага калектыву “Журавачка”: гледачам так палюбілася іх спевы, што самадзейных артыстаў доўга не хацелі адпускаць са сцэны. Для мясцовых дзетак была арганізаваная віктарына на веды пра Беларусь; аказалася, дзеці шмат ведаюць пра яе, практычна ўсе ўдзельнікі віктарыны атрымалі ад курганскіх гасцей падарункі.

Госці згодна з ужо існуючай традыцыяй прыехалі не з пустымі рукамі. Даведаўшыся, што ў планах вяскоўцаў ёсць задумка стварыць свой ​​музей “Беларуская хата”, новаіллінцам падарылі першы экспанат для будучага музея - беларускі сцяг. А ініцыятару гэтай добрай справы - Аляксандру Цябутаву падарылі апаясак - мужчынскі сплецены па народнай традыцыі пояс - і ўручылі грамату нацыянальна-культурнага цэнтра.

Пасля канцэрта курганскія візіцёры “пайшлі па гасцях” і наведалі дамы двух найстарэйшых сельскіх родаў, чые карані непасрэдна сыходзяць да беларускіх продкаў: Кацярыны Пятроўны Мазуравай і Кацярыны Сямёнаўны Цябутавай (бабулі Аляксандра). Рыхтуючыся да сустрэчы, гаспадыні вынялі з куфраў патаемныя рэчы, якія маюць даўнюю гісторыю. Да прыкладу, старадаўнія абразы, якія былі пасечаны шашкамі падчас белагвардзейскага бунту.

Людміла Урванцава ўспамінае: “Нас прымалі ў старадаўнім выдатным доме. На адным з абразоў быў зроблены надпіс па-стараславянску. Я крыху ведаю гэтую мову: бабуля ў дзяцінстве ў пакаранне, калі моцна расшумлюся, давала рукапісную кнігу, напісаную старадаўняй вяззю, і прымушала чытаць. І я на просьбу гаспадароў прачытала надпіс на іконе, дык гаспадыня заплакала і пацалавала мяне. У іншым доме ў куце стаяў гармонік, на якім шмат гадоў ніхто не граў. Яна належала дзеду, гаспадару хаты. Наш баяніст Генадзь Сяргеевіч Пухаў ўзяў яе беражліва, зайграў, і ўсе заплакалі. Гэты гармонік будзе адным з экспанатаў будучага музея.

Сустрэчы прайшлі вельмі цёпла. Мы хутка знайшлі агульную мову, знайшліся і агульныя ўспаміны, хаця людзі з розных месцаў, рознага ўзросту. На стале ў гаспадароў былі сапраўдныя беларускія стравы: яечня, дранікі, кулічы, запяканкі, топленае ў рускай печы малако - так калісьці рабіла мая бабуля. Вельмі спадабалася цёплае стаўленне людзей, нас запрашалі прыязджаць часцей” - распавяла Людміла Рыгораўна.

Кіраўнік Новаіллінскай адміністрацыі Алена Акімава прызналася, што падчас сустрэч нават яны, мясцовыя жыхары, даведаліся нямала новага аб мінулым краю і сваіх землякоў. Алена Вадзімаўна ўпэўненая, што сяброўства “Бацькаўшчыны” з новаіллінцамі працягнецца да ўсеагульнай карысці.

Таццяна Макавеева,

Курганская абласная газета «Новы свет»