У Мінску развіталіся з Юрыем Хадыкам

20 кастрычніка ў Мінску развіталіся з навукоўцам, грамадскім і палітычным дзеячам, актывістам апазіцыі Юрыем Хадыкам. Цырымонія адбылася ў грэка-каталіцкім цэнтры Святога Язэпа.

Скрыню з прахам Юрыя Хадыкі прывёз на радзіму з ЗША, дзе ён памёр 11 верасня на 79-м годзе жыцця, яго малодшы сын Канстанцін. Навукоўца выпраўляюць у апошні шлях на саракавы дзень пасля смерці, ён будзе пахаваны на Чыжоўскіх могілках сталіцы побач з жонкай.

На развітанне прыйшлі больш за паўсотні чалавек, у тым ліку старшыня Аб`яднанай грамадзянскай партыі Анатоль Лябедзька, праваабаронца Алесь Бяляцкі, палітычныя і грамадскія дзеячы Вінцук Вячорка, Лявон Баршчэўскі, Вячаслаў Сіўчык, бард Зміцер Захарэвіч, пісьменнік і журналіст Аляксандр Тамковіч.

Асоба беларускага навукоўца і апазіцыйнага актывіста Юрыя Хадыкі аб'яднала ў сабе выбітнога фізіка, мастацтвазнаўцу і высокадухоўнага чалавека, заявіў старшыня ліквідаванага ўладамі праваабарончага цэнтра «Вясна» Алесь Бяляцкі, выступаючы на цырымоніі.

Паводле слоў праваабаронцы, Хадыка нагадваў «зубра, які заўсёды ішоў наперад і цягнуў за сабой астатніх людзей», і быў «рознабаковым чалавекам з энцыклапедычнымі ведамі».

«Гэта быў чалавек высокай духоўнасці, – падкрэсліў Бяляцкі. – Мне пашанцавала правесці з ім дзесяць дзён у адной камеры на Акрэсціна. З намі сядзелі двое хлопцаў, якія працавалі на пэўную кантору, для іх Юрый Віктаравіч праводзіў лекцыі па біблеістыцы: расказваў ім пра Біблію, пераказваў біблейскія сюжэты. Гэта магло доўжыцца гадзінамі, а мне вельмі добра спалася пад яго лекцыі».

«Гурток, які ён вёў у пакойчыку на Варвашэні (ранейшы офіс Беларускага Народнага Фронту), і тое, што ён збіраў там аматараў Бібліі, сведчыла пра яго духоўны ўзровень», – адзначыў кіраўнік «Вясны».

Праваабаронца сказаў, што ён адчувае радасць ад таго, што «гадамі даводзілася быць побач з гэтым чалавекам, набіраючыся ягонага розуму, мудрасці, цвёрдасці і аптымістычнага погляду на жыццё», і гонар за само знаёмства з Хадыкам, бо «ён быў выдатным прадстаўніком свайго пакалення і часу».

«Безумоўна, шкада, што людзі яго пакалення, якія хацелі пераменаў, іх не дасягнулі, нават паклаўшы на гэтую справу ўсё жыццё. Але мы верым, што справа, якому Юрый Хадыка прысвяціў сваё жыццё, не марная і працягвае жыць, што яго імя яшчэ будзе выбітае залатымі літарамі на скрыжалях беларускай гісторыі», – падсумаваў Бяляцкі.

Без Юрыя Хадыкі ў Беларусі было б менш палітычнай культуры, у тым ліку культуры згоды і стварэння кааліцый. Такое меркаванне выказаў вядомы мовазнаўца, грамадскі і палітычны актывіст Вінцук Вячорка.

Паводле яго слоў, Хадыка быў адным з тых, вакол каго можна аб'ядноўвацца. Ён «ніколі не гуляў у харызматычнага лідара, заўсёды ішоў на дыскусіі, палемізаваў, не баяўся застацца ў адзіноце са сваім перакананнем». «Хадыка заўсёды прагнуў размовы, спрэчкі і з аднадумцамі, і з шырокім колам беларускага грамадства. Ён прыходзіў да пэўных перакананняў сам і імкнуўся прывесці да іх іншых, менавіта інтэлектуальным шляхам», – сказаў Вячорка.

Як падкрэсліў мовазнаўца, нягледзячы на тое, што «Хадыка быў прафесарам у савецкі час, ён не быў савецкім прафесарам». «Ён быў носьбітам зададзенай культуры ў цэлым – і ў палітыцы, у прыватнасці, прыхільнікам плюралістычнага падыходу ў стварэнні Беларускага Народнага Фронту, у барацьбе за свабоду і незалежнасць», – зазначыў Вячорка.

Ён падкрэсліў, што Хадыка быў выбітным фізікам, за што быў узнагароджаны дзяржаўнай прэміяй, нароўні з іншымі быў першаадкрывальнікам «цэлага кантынента старабеларускага мастацтва, якое цяпер выстаўляецца ў музеі Акадэміі навук, музеі, які, магчыма, варта было б назваць яго імем». «Ён стаў адным з самых яскравых беларускіх палітычных лідараў, з імем якога звязана стварэнне нашых шырокіх кааліцый, у 2000-я гады рэальна затармазіць наступ таталітарызму і наступ на незалежнасць. Усё гэта дазваляе сказаць пра Юрыя Хадыку як пра адну з найбольш значных асоб беларускага адраджэння», – падсумаваў Вячорка.

«Наша Ніва» паводле БелаПАН